پیشایندها و پسایندهای زیرآب زنی سازمانی در سازمان‌های دولتی: پژوهشی کیفی

محیط کار یکی از مکان‌های تعامل اجتماعی است که در آن زمینه‌های زیادی برای بروز برخی از بدرفتاری‌ها وجود دارد. یکی از این گونه‌های رفتاری، زیرآب زنی سازمانی است. درک زمینه‌ها و پیامدها و راه‌کارهای مدیریتی، به منظور جلوگیری از زیرآب‌زنی در سازمان برای افزایش اثربخشی کارکنان و بهره‌وری سازمان مهم است. هدف پژوهش حاضر بررسی پیشایندها و پسایندهای زیرآب زنی در سازمان و ارائه راه‌کارهایی برای جلوگیری از این پدیده است. روش مورداستفاده در این پژوهش، کیفی است. جامعه مورد مطالعه، مدیران سازمان‌های دولتی شهر تهران هستند که ده نفر تا رسیدن به اشباع نظری به‌صورت نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. برای گردآوری داده‌ها از ابزار مصاحبه و برای تجزیه‌وتحلیل آنها از روش تحلیل تم استفاده شده است. یافته‌های حاصل از مصاحبه نشان می‌دهد که چهار عامل اصلی ایجادکننده زیرآب زنی؛ دو عامل پیامدهای ناشی از زیرآب زنی؛ سه عامل راهکارهای کنترل و مقابله با زیرآب زنی و سه عامل تعدیل‌کننده زیرآب زنی وجود دارد. بر اساس این یافته‌ها تصمیمات مدیریت و سازمان، عوامل محیطی و عوامل فردی باعث بروز رفتار زیرآب‌زنی در سازمان می‌شود. همچنین پسایندهای زیرآب زنی در بین کارکنان نیز شامل پیامدهای شخصی و سازمانی می‌باشند. درنهایت راه‌کارهای توصیه‌شده برای مقابله با این پدیده شامل راه‌کارهای سازمانی، مدیریتی و راه‌کارهایی برای افراد قربانی است.